Bij bouwhistorisch onderzoek gaat het om het in kaart brengen van de bouw-, verbouwings- en gebruiksgeschiedenis van de molen. Dit onderzoek vormt de basis voor de zogenaamde integrale waardenstelling. Die vormt op zijn beurt de grondslag voor de wijze van restauratie.
Er zijn verschillende vormen van bouwhistorisch onderzoek:
- Inventarisatie
Primair de buitenzijde van de molen wordt in algemene termijn beschreven. - Opname of verkenning
Een quick scan van de bouw- en gebruiksgeschiedenis en de verschillende bouwfasen. - Ontleding
Inventarisatie op het niveau van onderdelen.
Voor welke vorm van onderzoek gekozen wordt, hangt in de regel af van wat er aan de molen gerestaureerd moet worden. Bij het vernieuwen bijvoorbeeld van een wiekenkruis zonder wijziging van wieksysteem volstaat in de regel een inventarisatie. Maar bij een ingrijpende restauratie van een bijzondere molen is een ontleding aan te bevelen. Bij de meeste molenrestauraties kan volstaan worden met een opname of verkenning. De kosten van bouwhistorisch onderzoek nemen uiteraard ook toe naarmate het gedetailleerder is.
Er zijn richtlijnen voor bouwhistorisch onderzoek.
Aanbevolen websites:
www.allemolens.nl
www.molendatabase.nl
www.bouwhistorie.nl
www.monumenten.nl